UX Designer) UX) تجربه کاربری در طراحی وب سایت چیست ؟
همه‌ی ما درحال کار کردن با نرم‌افزارهای مختلف مواردی را مشاهده کرده ایم که یک وب سایت که ظاهری بسیار زیبا و شکیل داشته باشد اما عملکرد بسیار ضعیفی داشته باشد که این را UX بد و UI خوب می نامند
و همچنین می توانید وب سایتی باشد که ظاهر ضعیفی داشته باشد ولی بسیار مورد پسند کاربر باشد و عملکرد خوبی داشته باشد که این مورد را UX خوب و UI بد می نامند.
در ادامه برای بهتر درک کردن مفهوم UX Designer) UX) را توضیح میدهیم.
UX چیست؟
در ابتدای مقاله تعریف ux را با توجه به انچه در ویکی پدیا گفته است بیان می کنیم:
ویکی پدیا: طراحی UX یعنی انجام مراحلی که برای افزایش رضایت مشتری و وفادار ماندن مشتری به محصول صورت می پذیرد مانند راحتی استفاده.
ممکنه این سوال برای شما پیش بیاد که در این تعریف صحبتی از تکنولوژی و دیجیتال نشده پس این تعریف هنوز مبهم است.
خب باید بدونید که مثل دیگر تخصص ها، نمیشه همه مراحل یک حرفه رو در چند کلمه بیان کرد !
همچنین قسمتی از ابهام این تعریف برمیگرده به اینکه این موضوع نسبتا تازه هست.
پس در ادامه با ما همراه باشید تا دقیق با مفهوم این کلمه اشنا بشید.
یک دانشمند علوم شناختی به اسم Don Norman (نورمن دان) در اوایل دهه‌ی ۹۰، زمانی که نایب رییس گروه فناوری پیشرفته در شرکت اپل بود، اصطلاح تجربه کاربری (UX) را به کار برد.
به صورت رسمی تعریف او از این اصطلاح به این شرح است: ”تجربهی کاربری، تمامی جنبه‌های تعامل کاربر نهایی را با یک شرکت، خدمات و محصولات آن در بر می‌گیرد.“
اما اگر بخواهیم مفهوم دقیق تری از این اصطلاح بیان کنیم باید بگوییم:
UX مخفف عبارت User Experience Design است و به معنای طراحی تجربهی کاربری است که به احساسات و راحتی کاربر حین کار کردن با اجزای مختلف سایت گفته می‌شود.
اکثر طراحان وب سایت، بیشتر زمان خود را روی طراحی UX سایت میگذارند و برای این کار بهترین راه کار را برای ارایه محصول و یا خدمات وب سایت ارایه می کنند به طوری که کاربر به ساده ترین شکل ممکن به خواست و هدف خود از بازدید وب سایت دست یابند.
تجربهی کاربری شامل رفتارها، نگرش‌ها و احساسات یک کاربر درباره‌ی استفاده از یک محصول، سامانه یا سرویس خاص است. تجربهی کاربران می‌تواند تمامی عواطف، اعتقادات، پاسخ های فیزیکی و روانی و رفتارها را قبل از زمان استفاده یا حین استفاده از سایت و یا بعد از اتمام از آن را در بر بگیرد.
علاوه بر این، برداشت یک فرد از جنبه‌های مختلف یک سامانه مانند سودمندی، کاربری آسان و کارایی نیز در گستره‌ی تجربهی کاربری قرار می‌گیرد.
سایت باید به گونه ای طراحی شود که احساسات کاربر را درگیر خود کند. طراح تجربه کاربری بر اساس همین نیازها، پیشنهادها و درخواست‌هایی را ارائه می‌دهد
مثلا می‌گوید که در صفحه‌ی اول باید یک باکس جستجو باشد یا پایین صفحه دکمه‌ای برای ثبت نام قرار بگیرد و … بخشی از نیازها را باید تیم فروش، پشتیبانی یا بخش‌های دیگر برآورده کنند و بخشی دیگر به تیم طراحی سایت منتقل می‌شود از این همه نیاز و بررسی و … آن بخشی که به ظاهر وب یا اپلیکیشن مربوط است به طراح رابط کاربری سپرده می‌شود.
برای انتخاب یک راهکار خوب طراح وب سایت باید خود را جای کاربر بگذارد و تجربه یک کاربر را داشته باشد تا بتواند به بهترین تجربه کاربر (best User Experience) دست یابد.با توجه به این مطلب باید بگوییم:
مارک زاکربرگ خالق فیس بوک برای نظارت دقیق میز طراحان وب سایت خود را در نزدیک ترین جا به میز خود قرار داده بود تا بدین وسیله هم کار ایشان را دائما تحت نظر داشته باشد و هم بتواند خط مشی و دیدگاه های خود را دائما به ایشان منتقل نماید تا بدین وسیله طراح با درک بهتر فعالیت وب سایت طراحی های مفهومی تری را ارائه نماید.
می‌توان گفت UI تنها با بخش کوچکی از UX کار دارد. اما طراح تجربه کاربری حتی بعد از پایان طراحی، مدام به بررسی رفتار کاربر و آزمایش روش‌هایی برای بهبود تجربه کاربر در برخورد با محصول می‌پردازد و همین بررسی‌ها باعث بهبود UI در بروزرسانی‌های بعدی خواهد شد.
UI رابط کاربری چیست ؟ نقش UI در طراحی سایت
طراحی UX مبتنی بر تجربه کاربر شامل موارد زیر میباشد:
- استراتژی: آنالیز رقبا / آنالیز مشتری / ساختار/ استراتژی محصول / تولید محتوا
- مدل اولیه (و راهنمای تصویری ساخت): وایرفریم / مدل اولیه / آزمون و تکرار / نقشه توسعه
- اجرا و تحلیل: هماهنگی با طراح (های) UI / هماهنگی با توسعه دهنده ها / تکرار آنالیز
وظایف طراح UX
وظیفه‌ی طراح وب سایت از نقطه نظر طراحی تجربهی کاربری، صرفاً طراحی محیطی زیبا برای سایت نیست. طراح تجربهی کاربری هیجان و احساسات کاربران را در نظر می‌گیرد
و بر اساس آن سایت را طوری طراحی می‌کند که کاربر بتواند با آن ارتباط احساسی برقرار کند.
در صورتی که طراح تجربهی کاربری کار خود را به خوبی به انجام برساند، تاثیر بسیار مثبتی روی کسب و کار شما خواهد گذاشت.
پیش از پیشرفت‌های امروزی فناوری دیجیتال، که فقط به ظاهر محصول توجه داشت. اما امروز که شاهد پیشرفت فناوری دیجیتال هستیم به همین خاطر برایمان اهمیت چشمگیری پیدا کرده است.
بنابراین وظیفه‌ی طراح تجربهی کاربری در این جمله خلاصه می‌شود: تشخیص تجربه‌ای که به وجود می‌آید.
یک طراح UX خوب باید به این موارد توجه کند:
استفاده از محصول باید برای همه‌ی کاربران ساده و راحت باشد؛ محصول باید نیاز کاربر را برآورده سازد؛ محصول باید زیبا و جذاب باشد.
با توجه به این تعاریف، طراح UX باید به طور مستقیم محصول را برای کاربران کاربردی، قابل استفاده و لذت بخش بسازد.
البته باید در نظر داشته باشید که وظایف طراح تجربه کاربری بستگی به شرکت و پروژه‌ی مربوط دارد مانند شرکت ایکو وب که یک طراح ux برای پروژه های خود دارد
هر طراح UX بدون شک چند وظیفه‌ی اصلی و ثابت دارد که عبارتند از:
- محتوا و استراتژی آن که شامل آنالیز مشتری، آنالیز رقبا، تعیین ساختار و تعریف استراتژی محصول می‌شود.
- توسعه‌ی نمونه‌های اولیه و ترسیم مدل دوبعدی که عبارتست از ایجاد نمونه اولیه، تست آن و تکرار، توسعه، برنامه ریزی و سپس ترسیم مدل دوبعدی.
- آنالیز و اجرا که مستلزم هماهنگی با سازندگان، طراحان UI، آنالیز و تکرار، پیگیری اهداف و یکپارچه سازی خواهد بود.
اگر بخواهیم این وظایف را بیشتر باز کنیم به فعالیت‌های ضروری زیر می‌رسیم:
- جستجوی محصول
- ساخت پرسوناها و سناریوها
- معماری اطلاعات (Information Architecture – IA)
- ساخت قاب
- پروتو تایپ یا الگو
- آزمایش محصول
در ادامه به توضیح در مورد هر یک از این وظایف می‌پردازیم.
- جستجوی محصول
هر طراح UX باید کار خود را از این نقطه شروع کند.
جستجوی محصول که در واقع تحقیق بازار و کاربر است به طراحان این امکان را می‌دهد که تصمیمات خود را بر اساس اطلاعات واقعی بگیرند نه فرضیات.
طراح UX با جستجوی محصول اطلاعاتی درباره‌ی رفتار، اهداف، انگیزه‌ها و نیازهای کاربران پیدا می‌کند.
طراح با کمک جستجوی محصول به درک درستی از استانداردهای صنعت می‌رسد و فرصت‌های مناسب ارائه‌ی محصول و اولویت‌های آن را از جنبه‌های مختلف تشخیص می‌دهد.
- ساخت پرسوناها و سناریوها
پرسونا به هویتی خیالی گفته می‌شود که نماینده‌ی گروه‌های کاربری است.
پرسونا براساس نتایج به دست آمده در مرحله‌ی جستجوی محصول ساخته می‌شود.
درست است که پرسوناها خیالی هستند، اما نمایشگر مخاطبان واقعی و رفتارهای آن‌ها هستند.
پرسوناها کاربرانی که می‌خواهیم داشته باشیم نیستند، بلکه کاربرانی هستند که واقعاً خواهیم داشت. برای ساخت پرسوناها از الگوهایی استفاده می‌کنیم که در کاربران تشخیص میدهیم.
بعد از ساخت پرسوناها، نوبت به نوشتن سناریو می‌رسد.
سناریو به داستان «یکی از روزهای زندگی» یکی از پرسوناها اشاره دارد.
طراح UX از طریق سناریو تعریف می‌کند که وبسایت یا اپلیکیشن در حال طراحی و ساخت چه نقشی در زندگی کاربران ایفا خواهد کرد. در ساخت سناریو تمام مراحلی که کاربر در هنگام کار با محصول، چه سایت باشد چه اپلیکیشن، طی می‌کند، مد نظر قرار داده خواهد شد.
- معماری اطلاعات
معماری اطلاعات اولین گام بخش عملیاتی کار است که عبارتست از ساخت ساختار وبسایت، اپلیکیشن یا محصول مورد نظر.
معماری اطلاعات به کاربران این امکان را می‌دهد، که بدانند کجا هستند و چگونه باید به اطلاعاتی درباره‌ی موقعیت فعلی خود دست پیدا کنند از طریق معماری اطلاعات می‌توان مسیر، سلسله مراتب و دسته بندی‌ها را انجام داد که یک نمونه از اجزای معماری اطلاعات منوی سایت است.
- ساخت قاب
طراح تجربهی کاربری یا همان UX با ساخت قاب، قدم دوم در بخش عملیاتی را طی می‌کند. قاب مهم‌ترین رکن طراحی محصول است چرا که تمام بخش‌های مهم محصول را به نمایش می‌گذارد.
طراح UX با طراحی قاب خوب به UI نیز کمک می‌کند و اهداف آن را نشان می‌دهد. قالب می‌تواند به طراح UX کمک کند که بازخوردی از کاربران دریافت کند.
- پروتوتایپ یا الگو
پروتوتایپ در واقع نماینده‌ی محصول نهایی انگاشته می‌شود که نحوه‌ی کار با محصول را نشان می‌دهند. پروتوتایپ به کاربر این امکان را می‌دهد که کار با محصول نهایی را آزمایش کند.
البته دقت داشته باشید که پروتوتایپ دقیقاً محصول نهایی نیست ولی همان کار را انجام می‌دهد و هدفش همان هدف محصول نهایی است.
- آزمایش محصول
آزمایش محصول برای شناخت مشکلات کاربران در زمان کار با محصول است که یکی از راه‌های رایج برای آزمایش محصول تست کاربرد پذیری است. این تست برای مشاهده‌ی رفتار کاربر و گرفتن بازخوردهای کلامی و غیرکلامی انجام می‌شود. آزمایش محصول به طراحان UX کمک می‌کند تجربه کاربری بهتری بسازند.
-
مثال‌هایی از UX
- منوی سایت شامل چه مواردی است؟
- باکس جست و جو کجا صفحه قرار دارد؟
میزان درآمد یک طراح تجربه کاربری :
- میزان درآمد طراح تجربه کاربری در کشورهای مختلف به چه صورت است؟
در این بخش میزان درآمد طراحان تجربه کاربری در کشور های مختلف را مورد بررسی قرار می دهیم.
شماتیک میانگین میزان درآمد طراحان رابط کاربری در کشور های مختلف به صورت زیر است:
- توجه داشته باشید درآمد پول بر حسب دلار آمریکا محاسبه شده است.
- در کشور ایران متوسط میزان درآمد یک طراح UX ماهانه بین 3 الی 10 میلیون متغییر است.
واما درآمد طراح رابط کاربری به چه عواملی بستگی دارد و دلیل تفاوت درامد در کشور های مختلف چیست؟
مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر درآمد طراح تجربه کاربری به صورت زیر است:
- مکانی که در آن زندگی می کنید
بدون شک کشور یا شهری که در آن سکونت می کنید تاثیر زیادی بر روی میزان درآمد شما خواهد داشت.
به طور مثال طراح رابط کاربری که در کشور آمریکا مشغول به کار است با فردی که در کشور آلمان مشغول به کار است درآمد متفاوتی خواهد داشت.
یا درآمد یک طراح در شهر های معتبر جهان نسبت به شهرستان ها کمتر است.
- میزان تجربه و مهارت های یک طراح
درآمد یک فرد تازه کار در زمینه طراحی ux با طراحی که دارای مهارت زیادی است و سابقه چندین سال کار کردن دارد متفاوت خواهد بود.
هر چقدر مهارت شما بیشتر باشد و نمونه کارهای قوی تری داشته باشید می توانید به راحتی در شرکت های مختلف استخدام شوید و درآمد بالاتر کسب کنید. اما اگر مهارت کمتری داشته باشید می توانید به عنوان کارآموز استخدام شوید و به طور یقین درآمد شما کمتر خواهد بود.
- نوع فعالیت طراح رابط کاربری
این که به چه صورتی مشغول به کار شوید یکی از عوامل تاثیر گذار بر روی درآمد شما خواهد بود یک طراح رابط کاربری می تواند به دو نوع فریلنسری یا کارمندی مشغول به کار شود.
اگر در یک شرکت به عنوان یک کارمند استخدام شوید درآمدتان ثابت خواهد بود و بر اساس قانون کار حقوق دریافت خواهید کرد اما اگر شیوه فریلنسری را انتخاب کنید با توجه به مهارت هایی که دارید می توانید پروژه بگیرید در مدل دوم میزان درآمد شما به خودتان بستگی دارد و هیچ محدودیتی برای درآمد شما وجود نخواهد داشت.
